گودبرداری
اجرای صحیح گودبرداری یکی از مراحل حیاتی در فرآیند ساختمان‌سازی است. در واقع، این مرحله می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر ایمنی و پایداری ساختمان داشته باشد. بدون رعایت اجرای صحیح گودبرداری، خطرات جدی مانند راندگی خاک، فرو رفتگی گود، ریزش خاک و خسارات به ساختمان و محیط اطراف آن به وجود می‌آید.
آمار نشان می‌دهد که حوادث ساختمانی ناشی از گودبرداری نادرست همچنان یکی از دلایل اصلی تلفات جانی و مالی در صنعت ساختمان هستند. از این رو، رعایت اصول گودبرداری صحیح و ایجاد شرایط ایمن در این مرحله بسیار حائز اهمیت است.
برای اجرای صحیح گودبرداری، نیاز است که مهندسان ناظر، طراحان ساختمان و سازندگان با مسائل ژئوتکنیکی مرتبط با گودبرداری آشنا باشند و از روش‌ها و فنون مناسب برای انجام این فرآیند استفاده کنند. در ضمن، لازم است که به عوامل ایمنی مرتبط با گودبرداری توجه کافی شود، از جمله استفاده از تجهیزات ایمنی، حضور ناظرین متخصص در محل، و اجرای اقدامات ایمنی مناسب در صورت وقوع حوادث.
با رعایت این اصول، می‌توان از وقوع حوادث جدی و خسارات قابل اجتناب در مرحله گودبرداری جلوگیری کرد و ایمنی و پایدارسازی ساختمان را تضمین کرد.
اجرای صحیح گودبرداری
این اصول برای ایجاد یک محیط ایمن و کاهش خطرات مرتبط با گودبرداری اهمیت دارند
۱. شناخت کافی از خاک منطقه: برای انجام گودبرداری امن و پایدار، نیاز است که خاصیت و مشخصات خاک موجود در منطقه به دقت بررسی شود. این شامل تعیین مقاومت خاک، پتانسیل راندگی خاک، و ترکیبات دیگر مرتبط است.
۲. شناسایی تاسیسات زیرزمینی: قبل از شروع گودبرداری، باید تاسیسات زیرزمینی مانند لوله‌های آب، گاز، برق و ارتباطات را شناسایی کرده و موقعیت آنها را در نظر بگیرید. این کار باعث جلوگیری از آسیب دیدن به تاسیسات و ایجاد خطرات ناگهانی مرتبط با آنها میشود.
۳. قطع آب، گاز و برق: قبل از شروع گودبرداری، باید با سازمان‌های مربوطه تماس گرفته شده و اطمینان حاصل شود که خدمات آب، گاز و برق قطع شده است. این اقدام باعث جلوگیری از خطرات حادثه‌آمیز مرتبط با این تاسیسات میشود.
۴. آگاه سازی ایستگاه آتش‌نشانی: در صورت وقوع حادثه، حضور نزدیک ایستگاه آتش‌نشانی بسیار حائز اهمیت است. بنابراین، قبل از شروع کار، باید ایستگاه آتش‌نشانی محلی را مطلع کرده و آنها را در مورد فعالیت‌های گودبرداری مطلع سازید.
۵. شناسایی وضعیت ساختمان‌های مجاور: بررسی دقیق وضعیت ساختمان‌های اطراف گود و اتخاذ تدابیر ایمنی مناسب برای حفاظت از آنها بسیار اهمیت دارد. باید از وجود خطرات احتمالی برای ساختمان‌های مجاور مطلع شد و راهکارهای ایمن‌سازی مناسب برای آنها اعمال کنید.
۶. توجیه ساکنین مجاور: نیاز است که ساکنین مجاور گود از خطرات مرتبط با گودبرداری و اقدامات ایمنی لازم آگاهی داشته باشند. آنها باید از موارد ایمنی و هشدارهای لازم در مورد زمان تخلیه فوری در صورت لزوم مطلع شوند. اطلاع‌رسانی و آموزش مناسب به ساکنین مجاور می‌تواند در بهبود ایمنی و پیشگیری از حوادث ناخوشایند کمک کند.
این اصول به کاهش خطرات مرتبط با گودبرداری و ارتقای ایمنی عمومی کمک می‌کنند.
اقدامات مهم قبل از گودبرداری
طراحی سازه نگهبان:
- طراحی سازه نگهبان مناسب با توجه به نوع خاک، عمق گودبرداری و شرایط مجاور
- تهیه نقشه‌های سازه نگهبان و اخذ تأییدیه از مهندس ناظر
تجهیز کارگاه:
- محصور کردن محوطه گودبرداری با دیوار یا حصار
- نصب تابلوهای هشداردهنده و علائم ایمنی
- تجهیز کارگاه به وسایل و تجهیزات لازم مانند جرثقیل، لودر، کمپرسی و …
انتخاب پیمانکار واجد شرایط:
- انتخاب پیمانکار دارای صلاحیت و سابقه کار در زمینه گودبرداری
- انعقاد قرارداد با پیمانکار و تعیین شرح وظایف
هماهنگی با مالکین مجاور:
- اطلاع‌رسانی به مالکین مجاور در مورد زمان شروع عملیات گودبرداری
- اخذ رضایت کتبی از مالکین مجاور در صورت لزوم
تدابیر ایمنی:
- برگزاری جلسات توجیهی برای کارگران و آموزش نکات ایمنی
- تهیه و توزیع وسایل حفاظت فردی مانند کلاه ایمنی، عینک و ماسک
- استقرار امدادگران و تجهیزات پزشکی در محل کارگاه
چه عواملی بر ایمنی گودبرداری تأثیر می گذارد؟
شرایط خاک: شرایط خاک می تواند تأثیر زیادی بر پایداری گود داشته باشد. خاک های سست یا دارای آب زیرزمینی زیاد می توانند خطرناک باشند.